اسید آسکوربیک چیست؟
اسید آسکوربیک، که به طور گسترده به عنوان ویتامین C شناخته می‌شود، یک ترکیب آلی محلول در آب است که نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت انسان دارد. این ماده به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی قدرتمندش، در مبارزه با رادیکال‌های آزاد و جلوگیری از آسیب‌های سلولی نقشی حیاتی ایفا می‌کند. ویتامین C به طور طبیعی در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات مانند پرتقال، لیمو، توت‌فرنگی، کلم بروکلی و فلفل دلمه‌ای یافت می‌شود.
ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی
-
فرمول مولکولی: C₆H₈O₆
-
جرم مولکولی: 176.12 گرم بر مول
-
ظاهر: این ماده به صورت پودر سفید یا زرد کم‌رنگ عرضه می‌شود.
-
حلالیت: به راحتی در آب حل می‌شود و محلول بی‌رنگ یا کمی زرد تولید می‌کند.
-
خاصیت اسیدی: اسید آسکوربیک یک ترکیب نسبتاً اسیدی است و به pH محیط تأثیر می‌گذارد.
تاریخچه کشف
اسید آسکوربیک برای اولین بار در اوایل قرن بیستم توسط دانشمند مجارستانی، آلبرت سنت‌گیورگی، کشف شد. او به دلیل تحقیقاتش در مورد این ترکیب و نقش آن در جلوگیری از بیماری اسکوربوت، جایزه نوبل پزشکی را در سال ۱۹۳۷ دریافت کرد. پیش از کشف آن، کمبود ویتامین C در رژیم غذایی ملوانان باعث ابتلا به بیماری کشنده‌ی اسکوربوت می‌شد.
نقش‌ها و فواید بیولوژیکی
-
تقویت سیستم ایمنی: ویتامین C تولید گلبول‌های سفید را افزایش می‌دهد و به بدن کمک می‌کند با عفونت‌ها مبارزه کند.
-
تولید کلاژن: این ماده برای سنتز کلاژن، پروتئینی که ساختار پوست، استخوان‌ها و رگ‌های خونی را حفظ می‌کند، ضروری است.
-
جذب آهن: ویتامین C جذب آهن غیرهِم (آهن موجود در گیاهان) را در دستگاه گوارش بهبود می‌بخشد.
-
محافظت از سلول‌ها: با کاهش اکسیداسیون، از آسیب به سلول‌ها و مولکول‌های DNA جلوگیری می‌کند.
-
کاهش خستگی و افزایش انرژی: ویتامین C با کمک به متابولیسم انرژی، خستگی را کاهش می‌دهد.
کاربردهای صنعتی و تجاری
-
در صنایع غذایی:
-
در صنایع آرایشی و بهداشتی:
-
در صنایع دارویی:
-
کاربردهای شیمیایی:
عوارض احتمالی و نکات ایمنی
در حالی که ویتامین C به طور کلی ایمن است، مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث عوارضی مانند معده‌درد، اسهال و تهوع شود. همچنین، برخی افراد ممکن است به اسید آسکوربیک حساسیت نشان دهند و باید تحت نظر پزشک از آن استفاده کنند.
نگهداری و شرایط ذخیره‌سازی